Kernwaarden bepalen met deze 7 praktische tips

Kernwaarden bepalen waar je gelukkig van wordt. Het geeft meer betekenis aan je leven. Toch is de vertaalslag naar gedrag lastig. Want hoe laat je je kernwaarden zien? Op school leer je dit niet. Ook niet in het Dalton onderwijs.  Je zal dus zelf opzoek moeten gaan. En dit maakt het nog lastiger. Ik zie dit ook terug in coaching. Mensen kunnen vaak niet omschrijven wat ze belangrijk vinden. Laat staan als persoon je kernwaarden bepalen. Je eigen pad volgen, betekent leven volgens je kernwaarden. Zonder je te laten beïnvloeden door anderen. Dit geeft echt voldoening in het leven. Hoe doe je dat? Dit blog geeft je 7 praktische tip.

Eerst even wat uitleg over kernwaarden. En waarom het belangrijk is. Helaas bestaat er geen definitie over kernwaarden. Het woordenboek kent alleen waarden. Daarom beschrijf ik het in mijn eigen woorden.   

 “Kernwaarden zijn woorden die levend zijn geworden”

Je denkt en spreek het niet alleen. Je laat het ook zien in je gedrag. De quote van John Maxwell sluit hier op aan. "Je kernwaarden zijn de diepgewortelde overtuigingen die je ziel authentiek omschrijven." Steve Covey slaat de spijker op zijn kop. 

Zijn boek over leiderschap is al jaren een bestseller. Kernwaarden zijn dus niet zomaar iets. Het is jouw kompas voor het leven. Zonder dit kompas raakt je verdwaald. Laten we dus maar snel de tips bekijken.  

1. Pak een kernwaarden lijst met voorbeelden erbij

Als je geen idee hebt waar je voor staat. Dan is dit het meest voor de hand liggend. Je pakt een kernwaarden lijst erbij. Dit is een overzicht van woorden. Denk bijvoorbeeld aan: samenwerken, leiderschap, communicatie en sociaal. Dit moet niet verward worden met competenties. In de kernwaarden lijst ga je woorden aankruisen. Je kiest de woorden die je belangrijk vindt. Waar je blij en gelukkig van wordt. Hetgeen wat jou authentiek maakt. 

Met deze oefening beginnen mensen vaak. In het begin is het aankruisen van worden lastig. Daarna heb je er heel veel. En dan pas ga je echt keuzes maken. Als jij je kernwaarden goed kent. Dan heb je een lijst met 5 - 10 kernwaarden aangekruist.

2. Doe een kernwaarden test

Als coach spreek ik veel mensen. En zoals ik eerder al zei. Heel weinig mensen weten wat ze willen. Ze hebben geen idee waar ze voor staan. Ze weten nauwelijks wat ze belangrijk vinden. Het verschil maken willen ze wel. Maar ze hebben geen idee hoe. Aan het verlangen ligt het niet. Want ze willen echt van betekenis te zijn. Voor de coachgesprekken laat ik mensen bepaalde testen doen. Ook voor het formuleren van je kernwaarden doe ik een test. 

Dus stel. Je werkt bij het leger de heils. Maar je vindt het werk niet helemaal leuk. Je mist wat uitdaging. Het sociaal werk vind je wel leuk. Je overweegt een overstap naar de zorg. Werk in de zorg is er immers altijd. Je bent alleen nog een beetje onzeker. Op deze momenten is een kernwaarden test perfect.

Er zijn verschillende testen die je kan doen. Hieronder zie je 4 verschillende links. Dit zijn gratis voorbeelden van een kernwaarden test. 

Kernwaarden test voor je persoonlijke waarden

Kernwaarden test voor werk

Kernwaarden test voor mannen

Kernwaarden test voor vrouwen

Nog even wat belangrijke informatie bij een test. Uit ervaring weet ik dat mensen dit spannend vinden. Neem deze tips daarom mee:

1. Neem rustig de tijd om de test te maken. 
2. Kies zoveel mogelijk vanuit je voorkeursgedrag.
3. Neem eventueel je geloofsovertuiging erin meenemen. Misschien is het christendom of de islam belangrijk voor je. 
4. Vul de test in 1x in. 

3. Ga in gesprek over je kernwaarden

Aan welk persoon zou je advies willen vragen? Wie zou dat dan zijn? Ik zou het wel weten. Jarenlang heb ik verlangd naar succes in mijn werk. Ik wilde graag het onderwijs uit. Een succesvol bedrijf hebben was mijn droom. Net zoals Apple. Elke dag je passie uitvoeren. Of alles doen met een glimlach. (Nee, we pikken niet het Coolblue slogan 😉)

Hoe groter het verlangen naar succes. Hoe meer het juist niet lukte. Dat is best frustrerend. Tot dat op een dag iemand tegen mij zei. Wat is je missie en visie. Wat voor een bedrijf wil je hebben? Wat moet het uitstralen? Op welke manier wil je van betekenis zijn? Toen viel het kwartje. De persoon had een aantal kernwaarden voor mij opgeschreven. Deze ben ik toen gaan uitwerken. Het grappig is. Het komt volledig overeen met de quote van Einstein. Het draait allemaal om waarde leveren. Maar ook om waardevol zijn. (Dit is misschien wel een kernwaarden die in iedere functieomschrijving moet staan). Soms zien mensen meer in jou, dan jij in jezelf. Durf het te vragen. Ga met iemand in gesprek over je kernwaarden. En zoals je misschien weet.  Ik ben fan van Ben. De podcast is een mooie aanvulling op punt 3. 

4. Speel het kernwaarden spel

Achter je kernwaarden komen kan ook leuk en interactief. Met het kernwaarden spel kan dat. Veel bedrijven gebruiken het tegenwoordig. Ze willen het samenwerken in een team hiermee verbeteren. Door corona is het niet altijd makkelijk. Je zou maar net een switch hebben gemaakt. Van defensie naar de politie. Toch geven je kernwaarden duidelijkheid in de communicatie. 

Het kernwaarden spel helpt in het vinden van je kernwaarden. Het spel bestaat uit 60 kaarten. Er zorgvuldig 127 kernwaarden geselecteerd. De waarden die zijn opgesteld zijn vanuit onderzoek onderbouwd. Hierdoor herken je jezelf in één van de vier waarden. Het spel is via bol.com of managementboek.nl te koop. Je kan ook eerst de uitleg bekijken.

5. Kijk eens naar je top 3 politieke partijen

Op 17 maart 2021 was de verkiezingsuitslag. Ik weet niet hoeveel mensen. Maar iedereen had het natuurlijk over zijn partij. Op dit moment werkte ik nog parttime op een school. Het grote deel stemde op D66. De PVDA en groenlinks deden ook goed mee. En een enkeling stemde op de SP of CDA. 

4 jaar terug stemde ik op de VVD. Dit jaar vond ik het heel lastig. Geen enkele partij kwam overeen met mijn kernwaarden. Ik ben toen dichtbij mezelf gebleven. Want ik wil echt een oprechte keuze maken. Dit kon ik oprecht niet. Daarom heb ik mijn stem aan Mariëlle gegeven.

Wanneer je moeite hebt met het bepalen van je kernwaarden. Kijk dan eens terug naar je top 3 politieke partijen. Dit zegt vaak iets over waar jij voor staat. Wat jij belangrijk vindt. Waar jij aan bij wilt dragen. Naast een politieke partijen heb je meer mogelijkheden. Het kan ook een bedrijf of organisatie zijn. Laat dit nu net punt 6 zijn.

6. Wat is jou droom bedrijf of organisatie?  

Stel je eens voor. Je krijgt een unieke kans. Mede-eigenaar worden van een bedrijf dat succesvol is. Welk bedrijf zou je kiezen? Veel mensen vinden dit lastig. Waarom? Je kernwaardes kan je niet negeren. 

Om deze vraag te beantwoorden. Geef ik mensen deze oefening mee. In het kwadrant hieronder zie je twee lijnen. Op de verticale as staan je kernwaarden. En op de horizontale as staat je missie. Je ziet ook 4 letters staan.  A, B, C en D. Hier ga je straks bedrijven in plaatsen. Dit kernwaarden model is een belangrijk onderdeel in onze methodiek. Het geeft zelfinzicht. Een bedrijf of organisatie wordt een stuk makkelijker.  

A-bedrijven staan helemaal in lijn met jouw kernwaarden. Het sluit aan bij het waar maken van je dromen. Het bedrijf geeft je energie. Elke dag ga je vol passie aan het werk. Als mede-eigenaar kan je je eigen kernwaarden implementeren. Aandeelhouder zijn van A-bedrijven geeft heel veel voldoening.  

B-bedrijven passen ook bij je kernwaarden. Het uitdragen van je kernwaarden wordt alleen lastiger gemaakt. In dit bedrijf wordt wel hard gewerkt.  Maar echt het verschil maken. Dat zit er niet in. Het is een beetje vergelijkbaar met de belastingdienst. Werken bij z’n organisatie zorgt voor een goed inkomen. Je zou er best aandeelhouder kunnen worden. De impact die je achter laat is alleen minder.  

C-bedrijven draaien heel veel omzet. Ze zijn ergens heel goed in. En heel erg ambitieus. Alleen hun kernwaarden verschillen totaal met die van jou. Iemand ontslaan is al een probleem. Gaat diegene naar het uwv. Of geven we een outplacement budget. Alles loopt stoef en moeizaam. Het kost meer energie dan nodig. C-bedrijven zijn wel goed in markting. Hier kan je van leren. Alleen het product wat ze verkopen. Dat sluit niet aan op je kernwaarden. 

D-bedrijven passen echt niet bij je kernwaarden. Hun missie en visie is 180 graden anders. Stel je bent iemand die gezondheid belangrijk vindt. Dan past mcdonalds niet bij jou. Een organisatie in de huisartsenzorg juist wel. D-bedrijven kosten alleen maar negatieve energie. Hier aandeelhouder worden sluit een rechtspraak niet uit.  

Laatst deed ik deze oefening met een deelnemer. Ze had een achtergrond in de advocatuur. Dit gaf haar niet de juist voldoening. Het was tijd voor een carrierswitch. Ze twijfelde tussen een profit of non profit organisatie. De gemeente Amsterdam leek haar ook heel leuk. Ik vroeg haar om een lijst te maken van bedrijven. Deze kon ze dan alvast in het kernwaarden model plaatsen. Haar lijst bestond uit 30 bedrijven die je hieronder ziet.

In het coachgesprek gingen we hierover in gesprek. Hierna had ze een top 5 lijst van bedrijven. Dit gaf haar rust.

7. Breng je omgeving in kaart

Zojuist heb je misschien wel bedrijven opgeschreven. Hetzelfde kan je ook doen voor je relaties. Of het nu is met je collega’s. Je partner of je vrienden. Direct of indirect heb je voor deze mensen gekozen. In coaching maak ik mensen bewust van hun omgeving. Deze heeft meer invloed op je gedrag dan je denkt. 

Als jij niet weet welke kernwaarden belangrijk zijn voor jou. Dan bepaalt je omgeving eigenlijk jouw kernwaarden. Op den duur gaat dit aan je knagen. Eerlijk naar je omgeving kijken is een proces. Je zal merken dat het confronterend kan zijn. Maar een goede omgeving zorgt voor positiviteit. 

Ik zal een voorbeeld geven. Stel je hebt een relatie. Maar het loopt niet lekker. Je ziet je partner te weinig. Dit komt door zijn werk bij de landmacht. Hier word je ongelukkig van. Je wilt hierin verandering brengen.

Het model hierboven geeft de oplossing. Het bestaat uit drie gebieden. 

1. Wat is je situatie
2. Waar heb ik invloed op
3. Wat vind je belangrijk

Even een voorbeeld. Je zit in een ongelukkige relatie. Er moet echt iets verbeteren. Je bedenkt voor jezelf waar je invloed op hebt. Dit kan bijvoorbeeld de communicatie zijn. Misschien moet je je vaker uitspreken. Zeg maar eens hoeveel je hem mist. Als laatst bekijk je of je het belangrijk genoeg vindt. Wanneer dit zo is. Dan kan je kiezen om het te veranderen.

Bepalen wat je waardevol vindt. En erna handelen vraagt moed. Er is constant ruis. Vanuit onze opvoeding, religieuze achtergrond of vrienden en familie. Zelf vanuit een voetbalclub (bijvoorbeeld Ajax). Iedereen zal een mening hebben. En dat mag. Alleen jij mag die mening ook negeren. 

De quote van Roy Disney vat het mooi samen. Wanneer jij dicht bij je kernwaarden blijft. Dan is het maken van keuzes niet moeilijk. Als jij je kernwaarden nog niet hebt gevonden. Kijk dan eens goed naar je omgeving. Je kan ook twee kolommen maken. Welke mensen houden mijn tegen. En wie brengt mij verder. 

Dit waren ze dan. De 7 voorbeelden met praktische tips. Ik hoop dat dit blog waardevol voor je was.  Het bepalen van je kernwaarden is belangrijk. Volgens Ghandi bepaalt het je bestemming. 

“Your beliefs become your thoughts,
 Your thoughts become your words,
 Your words become your actions,
 Your actions become your habits,
 Your habits become your values,
 Your values become your destiny.”
 ― Gandhi

Heb je iets aan deze tips gehad. Of heb je zelf nog een goede tip. Dat zou ik leuk vinden om te lezen in een reactie hieronder.